We zijn te vroeg voor het concert in het Sportpaleis. Tijd genoeg dus om alles eens goed te observeren. Na de gebeurtenissen in Parijs zijn de veiligheidsmaatregelen bij grote samenkomsten verhoogd en de politie is hier dan ook prominent aanwezig. Niet dat ik me daardoor veiliger voel. Sommigen kijken echt niet slim uit hun ogen. Of die ons gaan kunnen redden? En dan die lichaamsbouw… Mijn vertrouwen zakt met de minuut. Van de politie gaan mijn gedachten naar de rechtbank. Onlangs heb ik in Nederland twee openbare zittingen bijgewoond en ook daar kreeg mijn vertrouwen een flinke deuk.

In de eerste zaak verschijnt een man die ervan beschuldigd wordt illegaal hennep te hebben gekweekt. De beklaagde geeft de feiten toe. Hij heeft al een boete betaald en zijn planten heeft hij vernietigd. Tijdens de zitting mag hij uitleg geven over zijn persoonlijke en financiële situatie. De officier van justitie toont hiervoor veel begrip en mildert haar strafeis. Omdat er ook nog onregelmatigheden in het onderzoek werden vastgesteld, zet de rechter de straf om in een voorwaardelijke straf. De beklaagde verklaart dat hij echt veel heeft geleerd en het nooit meer zal doen. Gezien zijn persoonlijke en financiële situatie waag ik dat te betwijfelen, maar mijn psychologische talenten vallen dan ook in het niet bij die van de politierechter .

In de tweede zaak verschijnt een man met een goed getraind bovenlichaam en een stoere gang. Hij zou een andere man hebben mishandeld. Ook hier geven de politierechter en de officier van justitie blijk van een groot psychologisch inzicht. De rechter vindt wat er is gebeurd “niet handig”. Maar de benadeelde partij kan niet aannemelijk bewijzen dat de geclaimde schade heeft plaats gevonden en daarom zal de straf geheel voorwaardelijk zijn. Dankbaar stapt de beklaagde naar voren om de politierechter, de officier van justitie en de griffier een hand te geven. Ik wil niet weten hoe vast die handdruk was.

Een heel justitieel apparaat in werking zetten om mensen te vertellen dat ze iets verkeerds hebben gedaan en dat ze straf hebben verdiend. Daarna de straf niet uitvoeren. Werkt de rechtspraak zo? Of was ik getuige van een sterk staaltje psychologie?

(Voor de Belgen: De officier van justitie is de openbare aanklager. De politierechter is een alleensprekende rechter die mondeling uitspraak doet in minder ernstige strafzaken of misdrijven. De maximumstraf is 1 jaar onvoorwaardelijke gevangenisstraf.)